نام مقاله:
برداشته شدن تحریم نفتی ایران به نفع کیست؟سرنوشت عربستان پس از برداشته شدن تحریم چه خواهد شد؟
-----------------------------------------------------------------------------------------------
پاسخ:این مسئله پوشیده نیست که اولین و بیشترین تاثیر قابل مشاهده توافق ایران و امریکا در منطقه و در قالب قیمت نفت خاورمیانه بروز خواهد یافت و در نهایت به تغییر قیمت نفت در سراسر جهان خواهد انجامید.برداشته شدن تحریم به معنای آن است ایران بعنوان رقیب عربستان در فروش نفت وارد عرصه تجارت جهانی خواهد شد و قیمت نفت کاهش خواهد یافت.اما باید این نکته را بیان نمود که کاهش قیمت نفت جهانی به صورتی نخواهد بود که در آمد ایران از فروش نفت را کمتر کند.صنعت نفت ایران سالها به حاشیه رانده شد و مورد تحریم گسترده قرار گرفت و این تنها عرب ها بودند که با فروش نفت بیشتر خلاء ناشی از نبود نفت ایران در جهان را پر نمودند و در یک جمله باید گفت تحریم نفت ایران نه به نفع ایالات متحده بوده است و نه به نفع اروپا و این تنها اعراب بودند که با فروش نفت چند برابر ظرفیت خود به جهان و قدرتمند ساختن شرکت های نفتی خود،جای پای خود را در کشورهای اروپایی و امریکایی و به تازگی چین باز نمودند و به توسعه نفوذ خود در منطقه پرداختند و با تقویت تسلیحاتی تکفیری ها افراط و تروریسم را در خاورمیانه اسلامی گسترش دادند تا اگر روزی تحریم ایران برداشته شد،دچار ضرر نشوند و به توسعه ژئوپولتیکی و اقتصادی خود دست یافته باشند.استفاده فراوان صعودی ها از شرایط موجود باعث شد بسیاری از سهام شرکت های نفتی به آنها تعلق گیرد.اما با این وجود برداشته شدن تحریم ها و ورود نفت ایران به بازار جهانی موجب خواهد شد قیمت نفت جهانی کاهش یابد.اما افزایش صادرات نفت ایران قطعا به میزان بسیار زیادی افزایش خواهد یافت تا جایی که به قول برمر تا پایان 2016 صادرات نفت ایران به یک میلیون بشکه خواهد رسید.این افزایش صادرات تاثیر کاهش قیمت نفت بر بازار ایران را بسیار اندک خواهد نمود و پول بسیاری نصیب ایرانی ها خواهد شد.
اکنون به سوال اصلی باز میگردیم که برداشته شدن تحریم ها به نفع چه کسی است؟تا اینجای کار دریافتیم برداشته شدن تحریم ها اقتصاد ایران را کمی تقویت خواهد کرد اما اگر بر به فراموشی سپردن نقایص اقتصاد ایران دامن نزند آن را بهتر نخواهد نمود.افزایش فروش نفت هیچگاه نقایص اقتصاد ایران را درمان نخواهد کرد و اساسی ترین سود آن این است که ایران قادر خواهد بود تمام بدهی های خود را بپردازد و با خیال راحت تری به سرمایه گذاری در بازار جهانی بپردازد و حتی به کشورهای سوریه و عراق و افغانستان به جهت بازسازی پس از جنگ وام اعطا نماید.اما بعد دیگر مسئله را نیز باید در نظر داشت.اگر سود امریکا از برداشته شدن تحریم ها علیه ایران بیشتر از سود ایران از این مقوله نباشد کمتر نیست.کاهش بهای نفت موجب خواهد گردید روسیه که درصد بالایی از منبع در آمد خود را به نفت و انرژی اختصاص داده است دچار ضعف اقتصادی گردد.از طرفی ونزوئلا که بیش از نیمی از اقتصاد خود را وابسته به نفت کرده نیز ضعیف میشود و این میتواند از نظر ژئوپولتیکی برای امریکا بسیار سودآور باشد مخصوصا این که روابط امریکا و روسیه به سردترین حالت پس از جنگ سرد رسیده است.اما در این میان تکلیف عربستان چه خواهد شد؟آیا عربستان برداشته شدن تحریم ها را به نظاره خواهد نشست؟آیا عربستان تکه تکه شدن کشورهای حاشیه خلیج فارس و پیوستن برخی از آنها به روابط تجاری با ایران را خواهد پذیرفت؟من فکر میکنم عربستان با هوش تر از آن است که بخواهد با توافق هسته ای ایران مخالفت کند و علنی ضعف خود را در مقابل این مسئله نشان دهد.از ابتدای وضع تحریم ها و شروع ماکرات میان ایران و شش کشور عربستان همچنان با احتمال توافق میان ایران و شش کشور به مسیر خود ادامه میدهد و همچنان پروژه جاگیر کردن خود در بسیاری از شرکت های پتروشیمی جهان را دنبال نموده است.البته این بسیار بعید است که ایران پس از برداشته شدن تحریم ها بخواهد نفت خود را به شرکت های پتروشیمی امریکایی که در کشورهای دیگر سرمایه گزاری کرده اند بفروشد.عربستان نیز با همین منطق در تلاش است تا روابط خود را با امریکا محکم تر سازد.اگر خبرها را مرور کرده باشید دیده اید که بلافاصله پس از اعلام توافق هسته ای شش کشور با ایران،عربستان با اقدامی عجیب 400 عضو القاعده و وهابی را دستگیر نمود تا به نوعی خود را به امریکا نزدیک کرده باشد.با این حال باید گفت قطعا رابطه میان عربستان و امریکا در آینده تغییر خواهد کرد و عربستان کمتر رفتارهایی را انجام خواهد داد که مورد خوشایند امریکایی ها نباشد.